Theo kiểm toán nhà nước, Tổng công ty hợp tác đầu tư với nhiều doanh nghiệp khi chưa có sự chấp thuận của UBND TP HCM.

Tổng kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc vừa ký thông báo kết quả kiểm toán báo cáo tài chính, các hoạt động liên quan đến quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước năm 2017 của Tổng công ty Nông nghiệp Sài Gòn (Sagri).

Một số tồn tại, đặc biệt là công tác quản lý sử dụng đất, được Kiểm toán Nhà nước nêu ra như, Sagri và Công ty TNHH Một thành viên Xuất nhập khẩu Nông lâm hải sản (100% vốn của Sagri) đã ký 10 hợp đồng góp vốn thành lập pháp nhân mới để hợp tác đầu tư trên 24 khu đất có 1.900 ha. Trong số này, Sagri đã bàn giao 140 ha của Công ty TNHH MTV Bò sữa TP HCM cho Công ty TNHH Nông nghiệp Trung Thủy Sagri và giao 450 ha cho một đối tác khác. Theo Kiểm toán Nhà nước, số đất này được giao khi chưa có văn bản chấp thuận của UBND TP HCM, chưa có quyết định thu hồi và giao đất của cơ quan có thẩm quyền.

Theo kiểm toán, Sagri cũng ký 6 hợp đồng hợp tác theo phương thức, việc tổ chức kinh doanh trên khu đất do đối tác toàn quyền quyết định, Sagri được hưởng một khoản lợi nhuận cố định không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh trên đó. Do đó, cơ quan kiểm toán cho rằng, thực chất của hợp đồng hợp tác là tổng công ty này cho thuê lại đất, không đúng quy định của thành phố đã phê duyệt. 

Tổng công ty cũng ký 7 hợp đồng với 4 đơn vị để hợp tác kinh doanh trên 7 cơ sở nhà đất có tổng diện tích 114 ha. Sagri cũng ký 8 hợp đồng hợp tác có ngành nghề kinh doanh bất động sản – là lĩnh vực thuộc ngành nghề phải thoái vốn theo quy định của Chính phủ. 

Ngoài ra, hợp đồng hợp tác dự án Cụm công nghiệp Láng Le-Bàu Cò, tuy không có văn bản chấp thuận chủ trương của TP HCM, Tổng công ty đã đổi đối tác từ Công ty cổ phần Đầu tư Xây dựng công trình giao thông Hồng Lĩnh sang Tổng công ty cổ phần Phong Phú. Khi chuyển nhượng dự án khu nhà ở tại phường Phước Long B, Sagri cũng có nhiều sai phạm về nghĩa vụ tài chính, huy động vốn và xác định giá chuyển nhượng khiến số thuế phải nộp bị giảm.

Liên quan đến việc quản lý doanh thu, chi phí, báo cáo kiểm toán chỉ ra nhiều tồn tại dẫn đến lỗ hàng trăm tỷ đồng tại Sagri. Đến cuối năm 2017, Sagri đã đầu tư vốn vào 25 doanh nghiệp với giá trị ghi sổ kế toán là hơn 1.000 tỷ đồng. Trong số này có 5 công ty con, 11 công ty liên kết và 9 doanh nghiệp khác. Tuy nhiên, 9 trong số 25 doanh nghiệp kinh doanh lỗ, 10 đơn vị lỗ lũy kế đến cuối năm 2017 là hơn 380 tỷ đồng. Trong đó có Công ty cổ phần Nhựa Tân Hóa ngưng hoạt động từ năm 2014, Công ty Sinh thái văn hóa Vĩnh Lộc chưa đi vào hoạt động. 

Cơ quan kiểm toán cũng đánh giá, với khoản đầu tư trên, lẽ ra tổng công ty phải trích dự phòng theo quy định hơn 100 tỷ đồng nhưng Sagri đã không thực hiện. 

Về công tác quản lý tài chính, Tổng công ty đã ký ba hợp đồng vay ngoại tệ và một hợp đồng vay VND để bổ sung vốn lưu động nhưng lại đem số tiền vay được đi gửi có kỳ hạn tại ngân hàng khác, không đúng mục đích vay và lỗ hơn 12 tỷ đồng do chênh lệch tỷ giá. 

Kiểm toán Nhà nước đã đề nghị tổng công ty rà soát diện tích đất đã giao khoán cho hộ gia đình, cá nhân không đúng quy định để thu hồi, thanh lý các hợp đồng cho thuê sai quy định.

Với Công ty TNHH MTV Xuất nhập khẩu Nông Lâm Hải sản, cơ quan kiểm toán đề nghị thanh lý hợp đồng hợp tác với Công ty cổ phần Tập đoàn Trung Thủy góp vốn lập pháp nhân mới là Công ty TNHH Trung Thủy Sagri do thuộc lĩnh vực không được phép đầu tư.

Ngoài ra, cơ quan kiểm toán cũng đề nghị Tổng công ty thanh lý các hợp đồng hợp tác góp vốn lập pháp nhân mới để hợp tác đầu tư trên các khu đất với Công ty TNHH MTV Cây trồng TP HCM không đúng quy định.

Các kiến nghị này phải được thực hiện đầy đủ và báo cáo kết quả về Kiểm toán Nhà nước trước ngày 30/11. 

Cơ quan kiểm toán cũng đề nghị Chủ tịch UBND TP HCM chỉ đạo tổ chức kiểm điểm, xác định trách nhiệm của tập thể và cá nhân để xử lý theo quy định với các tồn tại, hạn chế nói trên, đặc biệt là việc cho thuê đất, hợp tác đầu tư khi chưa có văn bản chấp thuận của UBND TP HCM. 

Trước đó, hồi tháng 5, Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong vừa ra quyết định kỷ luật, hình thức khiển trách với ông Lê Tấn Hùng – thành viên không chuyên trách Hội đồng thành viên của Sagri. Ông bị cho là vi phạm về nguyên tắc kế toán, được quy định tại khoản 4 Điều 6 Luật Kế toán năm 2003.

Nguyễn Hà